Maro ireo mihinana ny tsy fihinana

19/10/2012

Nivoaka tany Etazonia tamin’i Talata 16 Oktobra teo ny fikarohana voalohany momba ny PICA eto Madagasikara, izay notontosain’i Dr Christopher Golden, mpikaroka avy any Harvard. Io fikarohana io no nanamarika fa ny ankamaroan’ny olona nanaovana fanadihadiana dia mihinana ny tsy fihinana avokoa.

Ny PICA dia fitadiavana sy fihinana zavatra tsy heverina ho sakafo. Anisan’ny voaresaka matetika eo amin’ny fahasalamam-bahoaka izy io noho ny zava-doza mety aterany amin’ny fahasalamana sy toe-batan’ny olombelona. Ny fahazarana mihinana tanimanga, tany, fasika ary biriky dia antsoina hoe “geophagie” , ary tafiditra ao anatin’ny PICA.
Eto Madagasikara, ny tany fotsy na tany manara no matetika hoanin’ny olona . Na dia anisan’ny ambony indrindra eran-tany aza ny PICA eto Madagasikara dia tsy mba tafiditra tanatin’ny fikarohana eran-tany izany. Ny fikarohana eran-tany momba ny PICA dia notontosaina tamin’ny 2006 ary maharakotra ny firenena rehetra eran-tany afa-tsy Coree, Japon, Amerika Atsimo ary i Madagasikara. Tsy mbola nisy ihany koa ny fikarohana mazava momba ny tahan’ny PICA eran-tany sy ny mponina tena voakasika.
Vao nivoaka tamin’i Talata 16 Oktobra teo ny fikarohana voalohany momba ny PICA eto Madagasikara. Io fikarohana io dia nataon’ny mpikaroka amerikanina avy ao Harvard, Christopher Golden, niaraka tamin’ny mpiara-miasa Malagasy izay nanao fanadihadiana tamin'ny olona 760 avy amin’ny tokantrano 167, tany amin’ny faritra Betsimisaraka sy Tsimihety. Mihoatra ny 5 taona ny olona nanaovana fanadihadiana, ary avy amin’ny kaominina 16 amin’ny faritra Makira manodidina an’i Maroantsetra.
Ity tarika mpikaroka ity, antsoina hoe MAHERY (Madagascar Health and Environmental Research), dia nanomboka niasa tany amin’i faritra Maroantsetra hatramin’ny taona 2004. Nisy karazany telo ambin’ny folo ny “zavatra tsy fihinana nefa hanina” (non-food items) hitany ary anisan’izany ny tany manara, vato malemy, fasika, tsaoka, lavenina, arina, tanin-kafe, sns. Tamin’ny taon-dasa teo dia hita fa 53.4% ny olona no nihinana tany (tany manara, vato malemy, ary fasika) tany amin'ny faritra nohadiadiana. Io taha io dia avo lavitra noho ny hita tamin'ny valin’ny fikarohana nisy hatramin’izay ary hita ihany koa fa avo noho ny eran-tany ny tahan’ny PICA amin’ny lehilahy eto madagasikara. Tsy misy fiakarana misongadina hita kosa mandritry ny fotoana maha-behovoka ny vehivavy.